“Overtijd” is overdatum? De herkomst van de uitgerekende datum.

Shawn A. Tassone, M.D. en auteur van “Hands of my belly! The pregnant women’s guide to surviving myths, mothers and moods”.

De uitgerekende datum van de zwangerschap wordt met zoveel geheimen en mythen omgeven. Veel van deze mythen worden geloofd door de medici die vast houden aan de oude manieren om te bepalen wanneer de zwangerschap uitgerekend zou moeten zijn. Geloof mij, veel medici zouden maar wat te graag willen kunnen voorspellen wanneer de zwangerschap uitgerekend is om zo hun levens om dat van hun cliënten heen te kunnen plannen, maar de waarheid is dat slechts 1-2% van de vrouwen bevalt op de uitgerekende datum! Dus hoe wordt de uitgerekende datum bepaald, en wat is het verschil met de  EDC (estimated date of confinement) en EDD (estimated date of delivery) en wat is “Naegele’s Rule”? Dit bericht wil je helpen te begrijpen waar de uitgerekende datum vandaan komt en hoe we vandaag de dag dit 250 jaar oude systeem gebruiken.

Franz Karl Naegele (1778-1851) was een Duits gynaecoloog die oorspronkelijk de regel bedacht had dat de uitgerekende datum berekend kan worden a.d.h.v. de laatste menstruatie.  Er zijn vele manieren om Naegele’s Regel te berekenen.  Ik gebruik het systeem dat je de laatste dag van de menstruatie neemt, hierbij 7 dagen optelt en vervolgens drie maanden aftrekt. Dus als de laatste menstruatie 1 april 2009 was, zou je uitgerekende datum 8 januari 2010 zijn. Je kan je vrienden en kennissen verbazen met deze truc.  Er zijn echter problemen met de berekening van Naegele’s Regel en veel mensen hebben erop gewezen dat dit 250 jaar oude systeem niet meer van toepassing zou zijn. Wat zijn sommige van de mogelijke fouten die kunnen worden gemaakt op basis van de EDC in deze methode?

Het veronderstelt dat je een regelmatige menstruatie hebt en ovuleert op dag 14 van je cyclus.  Ik ben een gynaecoloog en er zijn veel vrouwen die een onregelmatige cyclus hebben en ovuleren op dag 20, 25, 12, 15…. Je begrijpt het wel. Dit draagt natuurlijk bij aan een potentiële fout in de berekening van de EDC en kan een afwijking betekenen van dagen en zelfs weken.

Nog een veronderstelling is dat de gemiddelde zwangerschap 280 dagen lang is gebaseerd op onze huidige kalender. Het probleem hiermee is dat er veel maanden zijn die 30 of 31 dagen bevatten en wat gebeurd er in een schrikkeljaar, of als je niet zwanger bent in de kortere maand februari? Het punt is dat er een groep is die beweren dat het 288 dagen zou moeten zijn en dat we nu de bevalling opwekken bij baby’s die nog niet volgroeid zijn. Een studie gedaan in 1990 beweert dat de juiste methode om de uitgerekende datum te berekenen is dat je de laatste menstruatie pakt, drie maanden terug telt en er 15 dagen bij telt voor eerste zwangerschappen en 10 dagen voor tweede en volgende zwangerschappen.  Dit was gepubliceerd in het tijdschrift Obstetrics and Gynecology.

Er zijn velen die beweren dat deze methode van de EDC berekenen als de term EDC zelf antiek zijn.  Terug kijkend naar de cultuur waarin deze term zijn oorsprong vindt, is deze term letterlijk afgeleid van het feit dat de vrouw toen gekluisterd werd aan haar bed om vroeggeboorten te voorkomen. Alhoewel we vandaag de dag nog steeds bedrust voorschrijven als een mogelijke therapie ter voorkoming van een vroeggeboorte is het toch raar dat de gevestigde medici terminologie gebruikt uit 1700.

De uitgerekende datum is net zo uniek als de zwangere vrouw. Terwijl de EDC tegenwoordig door Naegele’s Regel wordt berekend wat een beetje antiek en ineffeciënt lijkt; vooral als we deze berekende datum gebruiken als datum waarop we beslissen dat we de bevalling gaan opwekken en bestempelen als “over tijd”. Er zijn andere methoden met een grotere nauwkeurigheid maar deze vragen van de vrouw haar eigen lichaamstemperatuur te meten en goed te zorgen voor zichzelf. Velen die dit artikel lezen vinden dat zelfzorg erg belangrijk is, maar er zijn vrouwen die er simpelweg voor kiezen zich niet bewust te zijn van hun eigen cyclus. Dus wat doen we met de uitgerekende datum? Helaas zullen we voorlopig het huidige systeem behouden en het onderbouwen met de echo’s die nauwkeurig zijn tot op 5 dagen als deze wordt gedaan in de eerste drie maanden!

Ongeveer 3% van de geboortes (vanaf 37 weken) worden volbracht met onderontwikkelde longen wat veroorzaakt zou kunnen worden doordat ze eigenlijk tussen de 35 en 37 weken zijn.

Zijn we te betrokken in het geboorteproces? Zijn er betere manieren om de uitgerekende datum te berekenen of zouden we ons niet druk moeten maken om deze datum en baby geboren laten worden in zijn eigen tijd? Het latijnse woord natura ligt ten grondslag aan het woord “natural” en betekend “geboren worden”. Misschien kunnen we het beter met rust laten.

Shawn A. Tassone

Bron: Hands of my belly